Een mogelijke stap vooruit in de behandeling van moeilijk zichtbare tumoren
Een nieuw experimenteel vaccin ontwikkeld in Leiden richt zich op longkankercellen die zich verbergen voor het afweersysteem. De aanpak kan immuuntherapie effectiever maken voor patiënten bij wie bestaande behandelingen niet aanslaan.
'Onzichtbare' kankercellen
Onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), samen met het Erasmus MC en het Oncode Institute, hebben een experimenteel vaccin ontwikkeld dat zich richt op een groot knelpunt binnen de oncologie, de medische studie van kanker. Bij veel patiënten met vergevorderde niet-kleincellige longkanker werken bestaande behandelingen zoals immuuntherapie niet goed, omdat sommige tumorcellen zich onttrekken aan het immuunsysteem – het verdedigingssysteem van het lichaam tegen ziekte. Het vaccin maakt deze 'onzichtbare' kankercellen opnieuw herkenbaar voor het afweersysteem. Daardoor ontstaat de mogelijkheid om immuuntherapie gerichter en effectiever in te zetten. Het onderzoek biedt nog geen oplossing, maar de eerste resultaten geven aan dat deze aanpak een waardevolle nieuwe richting kan zijn in de behandeling van therapieresistente longkanker.
Vaccin
Het vaccin, dat in een eerste studie bij 26 patiënten werd getest, activeerde bij meer dan 80% van hen het afweersysteem opnieuw. De technologie richt zich op een recent ontdekt tumoreiwit, TEIPP, dat alleen voorkomt op zogeheten ‘ontsnapte’ kankercellen. De Leidse ontdekking vormt de basis voor deze gerichte vaccinatie, die zonder schade aan gezonde cellen werkt. “Wat deze aanpak bijzonder maakt,” zegt projectleider prof. dr. Sjoerd van der Burg, “is dat we niet het immuunsysteem op scherp zetten in het algemeen, maar het gericht leren om tumorcellen die zich verscholen houden, alsnog te herkennen.”
