Kosmische vondst: 23 miljoen lichtjaar lange gasstructuur ontdekt
Altijd al benieuwd geweest naar wat er allemaal door het heelal zweeft? Leidse wetenschappers hebben een indrukwekkend stukje van de kosmische puzzel ontdekt. Sterrenkundigen van de Universiteit Leiden hebben namelijk een gigantische ‘gasketting’ gevonden — een structuur van heet gas die zich over maar liefst 23 miljoen lichtjaar uitstrekt, uitgerekend door the European Space Agency (ESA). Deze vondst is meer dan alleen indrukwekkend vanwege de schaal: het biedt wetenschappelijk bewijs voor een onderdeel van het universum dat tot nu toe grotendeels onzichtbaar bleef.
Verborgen materie in het universum komt in beeld
Het universum bestaat niet alleen uit zichtbare objecten zoals sterren, planeten en melkwegstelsels. Sterker nog: datgene wat we kunnen waarnemen vormt slechts een klein deel van het geheel. Een groot deel van het heelal bestaat uit donkere materie en donkere energie – vormen van materie en kracht die niet direct zichtbaar zijn, maar die we afleiden uit hun invloed op de omgeving. Daarnaast is er ook nog een aanzienlijk deel van de normale, zichtbare materie dat simpelweg nog niet gelokaliseerd kon worden. Wetenschappers vermoeden al langer dat 30 tot 40 procent van deze materie zich op moeilijk waarneembare plekken bevindt, zoals in de ruimte tussen sterrenstelsels. De ontdekte gasketting blijkt nu precies uit dit soort verborgen materie te bestaan.
Samen het onzichtbare zichtbaar maken
-
De gasketting, gevonden met behulp van onder meer de XMM-Newton ruimtetelescoop en de Japanse Suzaku, vormt een verbinding tussen vier verschillende groepen sterrenstelsels. Dit ondersteunt het idee van het kosmisch web — een netwerk van materie dat het heelal op de allergrootste schaal met elkaar verbindt.
-
Volgens de Europese ruimtevaartorganisatie ESA toont het onderzoek aan dat de dichtste en extreemste structuren in het universum met elkaar verbonden zijn, ondanks de enorme afstanden tussen hen.
-
De ontdekking is het resultaat van internationale samenwerking tussen onderzoekers uit Nederland, Duitsland, Frankrijk en Finland. Het toont het belang aan van geavanceerde ruimtetechnologie, maar ook van lange termijn samenwerking binnen de wetenschap.
Publicatie met impact
Het volledige onderzoek naar deze uitzonderlijke ontdekking verschijnt binnenkort in Astronomy & Astrophysics, een internationaal erkend vakblad op het gebied van sterrenkunde. Deze ontdekking is niet alleen een mijlpaal voor de astronomie, maar ook een moment van trots voor Leiden als City of Science.