Egyptologen bedenken nieuwe Leidse transcriptie voor hiërogliefen

| Leiden Convention Bureau

Op 6 augustus vond de 13th International Congress of Egyptologists plaats in Leiden. Het congres verwelkomde 850 egyptologen uit de hele wereld, met als doel onderzoekresultaten in het werkveld met elkaar te delen. Tevens was dit congres de aanleiding voor hoogleraar Olaf Kaper om te kijken of er eventuele stappen ondernomen konden worden om tot een eenduidige transliteratie te komen voor het Egyptische hiërogliefenschrift.  

Egyptologen uit de hele wereld hebben altijd een eigen methode gehanteerd bij het transcriberen van het Egyptische hiërogliefenschrift. De hantering van de eigen vertaling van het Egyptisch hiërogliefenschrift resulteerde in het ontstaan van verschillende databases met verschillende transcripties. Leidse professor Olaf Kaper stelde voor dat er een gezamenlijke overeenstemming moest worden bereikt om te komen tot één uniforme transliteratie. De achterliggende reden hiervoor was omdat er al meer dan een eeuw geen standaardliteratie meer was voor het Egyptische hiërogliefenschrift. In zaal 148 van het Lipsiusgebouw van de Universiteit van Leiden kwamen er 15 linguïsten bij elkaar om overeenkomsten te maken voor de transliteratie van het Egyptische hiërogliefenschrift. De linguïsten en vertegenwoordigers kwamen uit verschillende landen, waaronder Nederland, België, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Egypte.

Over het algemeen willen Egyptologen tekens van het hiërogliefenschrift omzetten in woorden of uitdrukken om hier een eigen betekenis of interpretatie aan te geven. Het Egyptisch hiërogliefenschrift bevat echter alleen maar medeklinkers en geen klinkers. Door middel van deze klinkers is het gemakkelijk om deze tot één woord te voeren en het op te zoeken in het woordenboek.

Dit overleg ging vooraf met uitgebreid onderzoek door alle aanwezigen en na anderhalf uur had ieder zijn eigen bijdrage geleverd en iets van zijn eigen systeem weten te implementeren. Na het overleg werden de resultaten gedeeld aan de afsluitende vergadering van de internationale egyptologenvereniging waar er maar liefst 300 aanwezigen waren. De volgende stap is het implementeren van dit nieuw systeem in alle databases. De 15 linguïsten krijgen de komende twaalf maanden de tijd om het systeem verder uit te werken. Het congres in Leiden heeft een directe invloed gehad op het vakgebied want de benaming van dit uniforme systeem wordt voorlopig The Leiden unified transliteration/transcription genoemd. Een topprestatie van iedereen die hieraan heeft bijgedragen en een mooi initiatief van de heer Kaper!

De uitzending

Het NRC artikel

ICE 2023